05.10.2020 JAWIS

Jeżeli wydaje Ci się, że to współcześni producenci napojów wysokoprocentowych wymyślili ten „magiczny płyn”, jesteś w poważnym błędzie. Początki wódki datuje się na… Starożytność. Dokładnie tak!

O destylacji alkoholu pisał sam Arystoteles. Idąc za przykładem tamtejszych mędrców, za produkcję wysokoprocentowego alkoholu zabrali się Arabowie (Al. Koh’l – substancja oczyszczona).

Za pierwszą znaną osobę, odpowiedzialną za poprawne przeprowadzenie procesu destylacji, przyjmuje się Zosimosa z Panapolis (IV wiek n.e.). Jeśli chodzi o szerszą produkcję, miano pierwszych zyskali wspomniani już Arabowie, rozpoczynając prace w VIII wieku w Andaluzji.

Historyczne nieścisłości, czyli Arabowie, Egipcjanie czy Chińczycy?

Historycy do tej pory spierają się, gdzie po raz pierwszy rozpoczęto produkcję wódki na skalę przynajmniej międzynarodową.

W literaturze przedmiotu Arabia przeplata się z Egiptem, Mezopotamią oraz Chinami. Dlaczego? Na cóż, napój ten już od zarania dziejów uważany był za medykament, a przy okazji kluczowy składnik… perfum. Tworzono z niego liczne środki lecznicze, esencje i balsamy. 

  • Wiemy, iż około 1800 roku przed naszą erą, na dworze mezopotamskiego króla o imieniu Zimrilima, destylacja wykorzystywana była do wytwarzania pokaźnych ilości balsamów i kadzideł na potrzeby obrządków duchowych, w tym balsamowania zmarłych.
  • W innych książkach przeczytać możemy, że pierwszy sprzęt do destylacji wódki (alembik) wynaleźli w II wieku przed naszą erą Maria Żydówka oraz Zosimos z Panapolis (egipski alchemik mający na swoim koncie wiele ciekawych wynalazków, w tym skraplacze refluksu). 
  • Oczywiście, nie zapominajmy o Arabach, którzy to zajmowali się eksperymentowaniem nad ekstraktami perfum, a także przemianą brązu w złoto. Posiadali oni niezbędną wiedzę i umiejętności do stworzenia alembiku. Ciekawostka: alembik (gr. Ambix – waza z małym otworem). Arabowie zmienili greckie słowo na Ambic, zaś samo urządzenie do destylacji nazwali Al. Ambic.
  • Pewnym jest fakt, że już w 800 roku przed naszą erą, Chińczycy produkowali alkohol z ryżu. 

Kilka słów o wódce w średniowieczu

Jak wyglądała kwestia wódki w średniowieczu? Trunek produkowany był na bieżąco, ale nie w takich celach, w jakich stosuje się go dzisiaj. Tak mocne alkohole stosowane były wyłącznie jako medykamenty. Oczywiście, współczesność również zna przypadki stosowania napojów wysokoprocentowych w celach leczniczych.

Warto wspomnieć tutaj o Polsce. Wódka w rodzimych zapiskach pojawiła się stosunkowo późno – dopiero w 1405 roku, w sandomierskich dokumentach sądowych. Ponad 100 lat później, Stefan Falimierz opisał w swoim zielniku (O ziołach i o mocy ich) 72 gatunki wódek ziołowych, zalecanych do spożycia przy wyszczególnionych dolegliwościach.

Picie wódki jako napoju wyskokowego pojawiło się we wschodniej Europie dopiero pod koniec średniowiecza (gorzałka). Pierwszym władcą, który wprowadził monopol na jej produkcję był Wielki Książe Moskiewski Iwan III Srogi.

 

https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C3%B3dka#Pocz%C4%85tki_destylat%C3%B3w

https://alkohole-domowe.com/destylat/podstawy-pedzenia/historia-destylacji-alkoholu.html

https://rozbria.pl/historia-wodki/

http://drineczki.pl/historia-alkoholi/8-historia-wodki

https://ciekawostkihistoryczne.pl/2019/04/10/czy-polacy-jako-pierwsi-zaczeli-produkowac-wodke/