Chcąc prowadzić działalność związaną z transportem i handlem alkoholem należy mieć na uwadze, że towar tego rodzaju jest objęty podatkiem akcyzowym. Konieczna jest więc znajomość obowiązujących procedur.

Kiedy nie trzeba płacić podatku?

Przystępując w 2004 roku do Unii Europejskiej, Polska stała się automatycznie członkiem Unii Celnej. Zaczęły więc obowiązywać takie same przepisy dotyczące transportu niektórych towarów, w tym alkoholu, jak w innych krajach członkowskich. Produkty przewożone w obrębie Państw UE nie są obciążone cłem, pod warunkiem, że są one przeznaczone do użytku własnego i zostaną zachowane odpowiednie limity. W przypadku alkoholu dozwolone limity to:

  • 20 litrów wina alkoholizowanego,
  • 10 litrów napojów spirytusowych,
  • 90 litrów wina zwykłego,
  • 60 litrów wina musującego,
  • 110 litrów piwa.

Jeśli jednak do Polski przywozi się produkty akcyzowe spoza Unii Europejskiej, obowiązują następujące limity:

  • litr napojów i wyrobów spirytusowych o mocy przekraczającej 22% oraz alkoholu etylowego o mocy 80% i więcej lub dwa litry alkoholu o mocy nieprzekraczającej 22%,
  • 4 litry wina niemusującego,
  • 16 litrów piwa.

Gdy ilości przewożonego alkoholu są niższe niż wskazane powyżej, organy podatkowe nie mają prawa domagać się dowodu potwierdzającego, że dane produkty będą wykorzystywane do celów własnych, a nie na sprzedaż. W przypadku, gdy limity zostaną przekroczone osoba fizyczna może skorzystać ze zwolnienia, gdy w odpowiedni sposób uzasadni w jakim celu nabywa tak dużo alkoholu.

Czynniki wskazujące na przeznaczenie handlowe przewożonych towarów

Aby ustalić czy przewożone towary będą wykorzystywane w celach osobistych czy handlowych, organy podatkowe biorą pod uwagę kilka czynników:

  • ilość przewożonych wyrobów,
  • status handlowy osoby przewożącej towary (na przykład czy dana osoba prowadzi działalność gospodarczą, a jeśli tak - w jakim charakterze),
  • miejsce, w którym produkty są umieszczone i sposób ich transportu (uwagę może zwrócić przewożenie wyrobów akcyzowych w specjalnie skonstruowanych w tym celu schowkach),
  • dokumenty odnoszące się do wyrobów akcyzowych,
  • rodzaj produktów.

Jakie obowiązki spoczywają na przedsiębiorstwie importującym alkohol?

W celu handlu winem i piwem konieczne jest uzyskanie zgody właściwego dla danego obszaru Urzędu Marszałkowskiego, natomiast w przypadku wyrobów spirytusowych (powyżej 18% zawartości alkoholu) należy udać się do Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. Uzyskanie takiej zgody jest odpłatne, a wysokość opłaty zależy od ilości alkoholu, jaka ma zostać wprowadzona do obrotu. Oprócz samego wniosku potrzebne jest dostarczenie dokumentów potwierdzających legalność działalności, posiadanie odpowiedniego magazynu oraz brak zaległych podatków i składek ZUS. Ponadto, osoba importująca alkohol musi być płatnikiem VAT i złożyć deklarację zamiaru przewożenia tego typu produktów w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

W przypadku transportu alkoholu przeznaczonego do celów handlowych, konieczne jest zapłacenie akcyzy. Jest to podatek jednorazowy, a więc jego rozliczenie przy imporcie wyrobów akcyzowych powoduje, że w przyszłości nie powstaje już obowiązek podatkowy w związku ze sprzedażą danych produktów.

Podmiot zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji znaków akcyzowych w formie papierowej lub elektronicznej i do poinformowania właściwego naczelnika urzędu celnego o wybranej formie. W prowadzonej dokumentacji powinny znaleźć się informacje o rodzaju i liczbie znaków akcyzowych przekazanych do naniesienia na wyroby. Pod uwagę należy wziąć znaki wykorzystane, uszkodzone, zniszczone, utracone oraz niewykorzystane. Importer ma również obowiązek uzyskać od podmiotu zagranicznego dokument rozliczeniowy, dotyczący przekazanych mu banderoli. Powinny zostać w nim uwzględnione takie informacje, jak: rodzaj, seria, rok wytworzenia, numer ewidencyjny i liczba przekazanych znaków. Dokument powinien zostać wydany niezwłocznie po otrzymaniu wyrobów, jednak nie później niż trzy miesiące od dostarczenia banderol.

Zawieszenie poboru akcyzy

W przypadku działalności handlowej zapłacenie akcyzy będzie konieczne, jednak nie trzeba robić tego od razu – można zawiesić jej pobór. Aby to zrobić, muszą zostać spełnione warunki określone w ustawie o podatku akcyzowym. To bardzo dogodne rozwiązanie, pozwalające na znaczne obniżenie całego procesu sprowadzania alkoholu do Polski – akcyzę można bowiem opłacić 25 dni po wysłaniu towaru na półki sklepowe, co nierzadko oznacza, że jest ona finansowana z pieniędzy ze sprzedaży produktów.

Transportując produkty akcyzowe w momencie trwania zawieszenia poboru akcyzy, należy posiadać elektroniczny dokument e-AD oraz zabezpieczenie akcyzowe. Dokument e-AD zastąpił w 2012 roku swój papierowy odpowiednik (ADT), który był dołączany do każdej przesyłki, zawierającej wyroby akcyzowe w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.

Kto ma prawo do odbioru alkoholu na terenie UE?

Prawo do odbioru wyrobów alkoholowych na terenie Unii Europejskiej mają:

  • zarejestrowany dostawca wyrobów akcyzowych, posiadający zezwolenie na taką działalność,
  • skład podatkowy,
  • podmiot prawny, posiadający jednorazowe pozwolenie na odbiór wyrobów i skorzystanie z zawieszenia poboru akcyzy.

Jak otrzymać jednorazowe pozwolenie na odbiór wyrobów akcyzowych?

Można wyróżnić dwa rodzaje jednorazowego zezwolenia na sprzedaż alkoholu - w procedurze zawieszonej akcyzy dla podmiotów, które posiadają umowę ze składem podatkowym lub z przedpłatą akcyzy dla podmiotów korzystających z usług osób trzecich. Odbiorcą wyrobów może zostać podmiot, który nie jest na etapie likwidacji, nie posiada zobowiązań publiczno-prawnych, nie jest reprezentowany przez osobę, która kiedyś ogłosiła upadłość lub miała konflikt z prawem oraz posiada dostęp do systemu rozliczeń poboru akcyzy.

Podatkowe i legalizacyjne znaki akcyzowe

Jednym z największych problemów importerów alkoholu jest jego banderolowanie, czyli nanoszenie odpowiednich znaków akcyzowych. Duże przedsiębiorstwa, posiadające własne składy celne są w zdecydowanie lepszej sytuacji niż mali importerzy, gdyż mogą skorzystać z procedury odroczonej płatności akcyzy. Niewielkie firmy w kwestii naklejania dostarczonych z Polski banderol, muszą porozumieć się ze swoim europejskim dostawcą. Nanoszenie ich przez zagranicznych partnerów wiążę się z dodatkowymi kosztami, wynoszącymi czasami nawet 30% ceny butelki wina. Nie każdy zagraniczny producent rozumie jak ważne jest, aby ta procedura została wykonana prawidłowo.

Najmniejszym zrozumieniem dla polskich przepisów akcyzowych wykazują się Francuzi. Nie posiadają oni specjalnych urządzeń, a ręczne naklejanie znaków trwa kilka lub nawet kilkanaście dni. Koszty takiego procesu są bardzo wysokie – zazwyczaj od 15 do 40 eurocentów za jeden znak, choć można spotkać się także z ceną wynoszącą nawet 1 euro.

Inne kraje jak Włochy, Hiszpania czy Niemcy podchodzą do polskich przepisów z większą wyrozumiałością. Nawet jeśli tego typu procedury są dla nich czymś nowym, starają się je zrozumieć i naklejają banderole bez większych trudności. Koszty zawierają się w cenie wina są niewielkie – 15-20 eurocentów za jeden znak.

Aby uniknąć problemów związanych z wysyłaniem banderol do producenta można skorzystać z usług składów podatkowych działających na terenie Polski. Takie rozwiązanie umożliwia sprowadzenie importerom alkoholu bezpośrednio do składu, banderolowania na miejscu i opłacenia akcyzy dopiero po upływie 25 dni od pojawienia się produktów w sprzedaży.